Z cylku „OZE na świecie”. W 2024 roku w Czechach zainstalowano 967 MW nowych instalacji fotowoltaicznych, głównie dzięki projektom mieszkaniowym oraz komercyjno-przemysłowym (C&I), które odpowiadały za 930 MW tej mocy – wynika z danych Stowarzyszenia Energii Słonecznej Czech (Solární Asociace).
To wynik zbliżony do 2023 roku, kiedy zainstalowano 970 MW, i oparty na dobrym początku roku – w pierwszej połowie 2024 roku oddano do użytku 484 MW. Według Jana Krčmářa, dyrektora wykonawczego Solární Asociace, ostateczna liczba może sięgnąć 1 GW, jeśli uwzględni się systemy off-grid oraz lokalne sieci dystrybucyjne.
Rynek napędzany dotacjami
Największy udział w nowych instalacjach miały projekty komercyjno-przemysłowe, które odpowiadały za około 500 MW, oraz sektor mieszkaniowy, generujący 430 MW. Projekty na dużą skalę (utility-scale) odegrały marginalną rolę, dostarczając jedynie 40 MW.
„Czechy to rynek oparty na dotacjach. Prawie wszystkie projekty dachowe, zarówno mieszkaniowe, jak i komercyjno-przemysłowe, korzystają z subwencji” – powiedział Krčmář. „Brak aukcji dla dużych projektów i niewielka liczba umów długoterminowych (PPA) sprawiają, że tego typu instalacje prawie nie powstają”.
Wyhamowanie utility-scale i zmienne warunki wsparcia
Rozwój sektora fotowoltaiki w Czechach stoi przed wyzwaniami, szczególnie w kontekście projektów na dużą skalę. Prognozy na 2025 rok zakładają zainstalowanie od 800 MW do 1 GW nowych mocy, a w 2026 roku – od 800 MW do 1,4 GW, jeśli sektor utility-scale zostanie ożywiony.
Krčmář ostrzega, że czeski sektor fotowoltaiczny potrzebuje stabilności regulacyjnej. „Wciąż walczymy z retroaktywnymi zmianami w taryfach gwarantowanych (FIT) dla starszych instalacji z lat 2009–2010. Jeśli taryfy zostaną obniżone, wpłynie to negatywnie na nowe inwestycje firm posiadających te systemy” – wyjaśnił.
Dodatkowe trudności występują w programach wsparcia. Warunki dotacji dla sektora mieszkaniowego zmieniano dwukrotnie w ciągu ostatnich 12 miesięcy, a sektor komercyjno-przemysłowy zmaga się z biurokratycznymi przeszkodami w ich rozliczaniu.
Nowe przepisy i inwestycje w sieci
W 2024 roku Czechy wprowadziły pierwsze regulacje dotyczące agrifotowoltaiki, które zostały rozszerzone przez parlament na początku 2025 roku. Ponadto Europejski Bank Inwestycyjny przyznał czeskiemu gigantowi energetycznemu ČEZ 400 mln euro na modernizację i rozbudowę sieci elektroenergetycznej.
Wnioski i perspektywy
Rynek fotowoltaiczny w Czechach wciąż opiera się na wsparciu publicznym, co zapewnia jego rozwój, ale jednocześnie wymaga stabilności regulacyjnej i uproszczenia procedur administracyjnych. Ożywienie segmentu projektów na dużą skalę oraz przewidywalne programy dotacyjne będą kluczowe dla utrzymania dotychczasowego tempa wzrostu i dalszej transformacji energetycznej.
