Obowiązek wdrożenia spójnego raportowania ESG przez polskie firmy, zwłaszcza te objęte nowymi regulacjami, stawia przed menedżerami nie tylko wyzwania prawne, ale przede wszystkim operacyjne. Najtrudniejsze miejsce ukryte jest tam, gdzie kończy się bezpośredni wpływ firmy – czyli w łańcuchu dostaw. Uporządkowanie tego procesu to dziś nie tylko kwestia zgodności z przepisami, ale także realna przewaga konkurencyjna i fundament stabilności biznesu.
W Polsce świadomość, że zdecydowana większość wpływu środowiskowego oraz społecznego firmy pochodzi z jej najbliższego otoczenia biznesowego, rozwija się stopniowo. Zgodnie z branżowymi analizami i doświadczeniem ekspertów, nawet 90% emisji CO₂ czy ryzyk społecznych generują rozbudowane i często rozproszone łańcuchy dostaw. Coraz więcej firm poważnie interesuje się analizą i oceną wpływu na klimat i społeczeństwo, co jest dla nich wyzwaniem zarówno logistycznym, jak i finansowym.
Dyrektywy takie jak CSRD i ESRS zmieniają sposób, w jaki należy patrzeć na odpowiedzialność firmy. Nie wystarczy już kalkulacja własnego śladu węglowego czy oddziaływania na społeczności lokalne. Dziś obowiązkiem jest aktywne zbieranie i weryfikacja danych od wszystkich partnerów, często liczących setki, a nawet tysiące podmiotów.
W rzeczywistości wielu managerów ESG napotyka na frustracje – dość powszechnie w dużych przedsiębiorstwach dane od dostawców napływają w różnych formatach, zawierają błędy lub luki. Pracownicy często nie rozumieją wymagań, a próby ręcznej standaryzacji danych mogą trwać tygodniami, co obciąża odpowiedzialnych i zwiększa ryzyko utraty kontraktów z klientami oczekującymi transparentności i wiarygodności.
W takiej sytuacji pomocne mogą być narzędzia, które integrują zarządzanie danymi ESG w łańcuchu dostaw. Przykładowo – rozwiązanie oferowane przez polską firmę GRC Program (grcprogram.com) przedstawia koncepcję modułu do zarządzania dostawcami, który pozwalałby na zbieranie danych w jednolitym formacie, automatyczną walidację oraz konsolidację informacji. Wdrożenie takiego narzędzia mogłoby oznaczać skrócenie czasu raportowania i poprawę jakości danych, dzięki możliwości weryfikacji kompletności czy spójności parametrów jednym kliknięciem, co jest szczególnie cenne przy raportach wymaganych przez regulatorów i dużych odbiorców.
Firmy, które aktywnie współpracują z dostawcami, wprowadzają audyty, wymagają certyfikatów takich jak ISO 14001 czy organizują szkolenia ESG, tworząc w ten sposób zintegrowane zarządzanie zgodnością i ryzykiem na poziomie całego łańcucha. Istotną rolę odgrywają też klauzule ESG zawarte w relacjach kontraktowych oraz systemy informatyczne do zarządzania danymi audytowymi i niezgodnościami. Wszystkie te elementy skutecznie przyczyniają się do redukcji ryzyk wizerunkowych i operacyjnych.
Jeszcze jednym ilustracyjnym przypadkiem jest polska firma z branży meblarskiej, która w konfrontacji z wymaganiami jednego zagranicznego klienta musiała po raz pierwszy precyzyjnie dokumentować ślad węglowy wszystkich poddostawców, od tartaków po firmy logistyczne. Do tej pory proces zbierania danych był uciążliwy, wielokrotnie powtarzający się i rozproszony. Gdyby firma zdecydowała się na integrację danych ESG w stylu modułu od GRC Program (grcprogram.com), dzięki automatycznej kontroli i standaryzacji mogłaby znacząco skrócić czas tworzenia raportu i jednocześnie podnieść jego wiarygodność. Takie podejście mogłoby też uprościć wewnętrzne procedury zakupowe i zwiększyć szanse w kolejnych przetargach, budując przewagę konkurencyjną w branży.
Technologia coraz częściej jest postrzegana jako kluczowe wsparcie w trudnym procesie automatyzacji ESG. Polskie firmy coraz częściej korzystają z systemów umożliwiających centralizację danych o dostawcach i umowach, ocenę ryzyka ESG, generowanie raportów kompatybilnych z wymogami regulatora, archiwizację zmian oraz przypomnienia o aktualizacjach. Scenariusz, w którym dostawcy sami uzupełniają ustandaryzowane dane za pośrednictwem platformy online, a managerowie mają bieżący wgląd w poziom zgodności i niezgodności, dostarcza wyraźnej przewagi organizacyjnej. Podobnie funkcjonują moduły planowania działań korygujących i rejestry śladów audytowych, które umożliwiają pełną transparentność i kontrolę operacyjną.
W obliczu rosnących wymagań w zakresie raportowania ESG, również sektor MŚP odczuwa presję na dostarczanie podstawowych danych środowiskowych i społecznych. Uproszczone narzędzia, które umożliwiają ręczne lub półautomatyczne wypełnienie raportów przygotowanych dla dużych odbiorców, stają się niezbędne, by te firmy nie zostały wyłączone z łańcucha dostaw i mogły przygotować się na nadchodzące zmiany regulacyjne.
Automatyzacja procesów ESG staje się dziś kluczowym elementem nie tylko wypełniania wymogów prawnych, lecz również w budowaniu trwałych, odpornych i transparentnych relacji biznesowych. Firmy, które efektywnie zarządzają danymi i relacjami w łańcuchu wartości, zyskują przewagę na wymagającym rynku i pokazują realny, pozytywny wpływ na otoczenie.
Zarządzanie ryzykiem, zgodność i współpraca z dostawcami w ramach systemów takich jak proponowany przez GRC Program (grcprogram.com), mogą stać się narzędziem, które w istotny sposób ułatwi firmom realizację tych ambitnych celów — pozwalając podmiotom na efektywne podejście do raportowania i kontroli działań ESG bez nadmiernego obciążenia zespołów odpowiedzialnych za compliance i zakupy.
