Sektory finansowy i przedsiębiorstw w Polsce stoją przed szansą uczynienia z ESG fundamentu nowoczesnego, zrównoważonego rozwoju gospodarczego – podkreśla Mirosław Skiba. Z Prezesem Zarządu SGB-Banku SA rozmawiamy o rozwoju ESG, o transformacji energetycznej oraz kluczowych zaletach bankowości spółdzielczej.
Panie prezesie, porozmawiajmy o wyzwaniach związanych z rozwojem działań ESG. Eksperci, zainteresowane strony, zgodnie twierdzą, że bardzo trudno poruszać się w tym gąszczu regulacji i zasad, które wprowadziła Unia Europejska.
Wdrożenie ESG w Polsce stanowi obiecującą, ale równocześnie skomplikowaną perspektywę zarówno dla instytucji finansowych, jak i przedsiębiorców. W ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO) oraz funduszy unijnych przewidziano znaczące środki na wsparcie transformacji zgodnej z zasadami zrównoważonego rozwoju, blisko połowa dostępnych środków ma trafić właśnie na projekty z obszaru ESG. Mimo to, wiele firm i instytucji napotyka na wyzwania związane z odpowiednim przygotowaniem do ich efektywnego wykorzystania oraz na brak wystarczającej wiedzy na temat wymogów regulacyjnych.
Eksperci wskazują, że świadomość związana z wytycznymi ESG wciąż jest ograniczona, szczególnie wśród małych i średnich przedsiębiorstw, które mogą nie mieć wystarczającego wsparcia w zakresie dostosowywania się do nowych regulacji. Przepisy i standardy ESG w Europie, a zwłaszcza pakiet regulacji unijnych, takich jak taksonomia czy raportowanie niefinansowe, wprowadzają nowe obowiązki związane z przejrzystością działań w zakresie ochrony środowiska, praw człowieka i odpowiedzialnego zarządzania. Jednak dla wielu firm wyzwaniem jest zarówno zrozumienie tych wymogów, jak i wprowadzenie niezbędnych zmian organizacyjnych.
Duże instytucje finansowe oraz firmy dysponujące zasobami do zarządzania ryzykiem ESG są w stanie dostosować się do nowych wymogów, często czerpiąc z nich korzyści i wyróżniając się na rynku. Dla nich zgodność z ESG stanowi możliwość pozyskania dodatkowego finansowania oraz wzmocnienia relacji z inwestorami i klientami, którzy coraz częściej przywiązują wagę do zrównoważonych praktyk.
Mimo tych wyzwań ESG otwiera też wiele nowych możliwości. Obszar ten nie tylko stanowi sposób na ograniczenie ryzyka finansowego, ale również pozwala firmom przyciągnąć inwestorów oraz partnerów biznesowych zainteresowanych zrównoważonym rozwojem. Dodatkowo, dobrze wdrożone praktyki ESG mogą przynieść firmom długofalowe korzyści, takie jak większa odporność na zmiany rynkowe, poprawa wizerunku i lepsze relacje z interesariuszami.
W dłuższej perspektywie sektor finansowy i przedsiębiorstw w Poolsce stoją przed szansą uczynienia z ESG fundamentu nowoczesnego, zrównoważonego rozwoju gospodarczego, który będzie wspierał transformację energetyczną i zielone inwestycje, jednocześnie przyczyniając się do wzrostu konkurencyjności na rynku europejskim.
Czy świadomość ewentualnych odbiorców środków z KPO przeznaczonych na wprowadzenie zasad ESG jest na tyle duża, że będą oni potrafili umiejętnie je wykorzystać?
Banki, także spółdzielcze, zaczynają postrzegać siebie nie tylko w roli instytucji finansowych, ale również jako ważnych edukatorów w obszarze ESG. Coraz częściej podejmujemy działania zwiększające świadomość klientów na temat możliwości, które oferuje finansowanie projektów zrównoważonych. W Spółdzielczej Grupie Bankowej zdajemy sobie sprawę z faktu, że wymogi ESG często postrzegane jako dodatkowy ciężar regulacyjny, który może ograniczać rozwój niektórych sektorów, mogą stanowić barierę szczególnie dla grupy mniejszych przedsiębiorców. Dlatego postrzegamy edukację i udostępnianie wiedzy jako klucz do lepszego zrozumienia i akceptacji przez firmy zasad zrównoważonego rozwoju.
Wskazujemy przy okazji, że złożoność regulacji ESG, takich jak unijna taksonomia czy planowane uzależnienie kapitałów własnych od celów ESG, budzi niepokój wśród przedsiębiorców. Banki, rozumieją te obawy i starają się wspierać swoich klientów w procesie adaptacji do tych wymogów. Nowe regulacje mogą być szansą na rozwój, a nie tylko przeszkodą. Wprowadzanie zasad ESG może, w odpowiednich warunkach, sprzyjać innowacyjności i przyciągać inwestycje, szczególnie w projekty proekologiczne i społeczne, które stają się coraz bardziej istotne w globalnej gospodarce.
Przedstawiciele sektora finansowego podkreślają, że zrównoważony rozwój to nie tylko spełnianie regulacji, lecz także inwestycja w długoterminową stabilność gospodarczą i ekologiczną. Dzięki odpowiedniemu wsparciu i edukacji możemy pomóc przedsiębiorcom nie tylko lepiej dostosować się do wymagań ESG, ale również wykorzystać te standardy jako impuls do zrównoważonego wzrostu w ramach m.in. transformacji energetycznej.
Czy zgodzi się pan z tezą, że banki lokalne plus samorządy odegrają kluczową rolę w transformacji energetycznej?
Zgadzam się z tą opinią. W kontekście transformacji energetycznej rola banków spółdzielczych i samorządów lokalnych bardzo zyskuje na znaczeniu. Spółdzielcza Grupa Bankowa zrzesza 174 Banki Spółdzielcze SGB, które są blisko związane z lokalnymi społecznościami, nie ogranicza się wyłącznie do dostarczania finansowania. Angażujemy się również w doradztwo i edukację, co pozwala lokalnym przedsiębiorcom i samorządom efektywniej stawić czoła wyzwaniom związanym z przechodzeniem na źródła energii odnawialnej.
Jak wskazują przedstawiciele Grupy, transformacja energetyczna wymaga stworzenia centrów wsparcia, które oferują zarówno wiedzę, jak i zasoby niezbędne do realizacji projektów zgodnych z zasadami zrównoważonego rozwoju. Coraz więcej przedsiębiorców stoi dziś przed wymaganiami dotyczącymi korzystania z zielonej energii, a ich partnerzy biznesowi oczekują, że część produkowanej energii pochodzić będzie z odnawialnych źródeł. My, w odpowiedzi na te potrzeby, oferujemy nie tylko wsparcie finansowe, ale także ekspercką wiedzę, co pomaga firmom dostosować się do nowych standardów i poszerzać możliwości rozwoju.
Samorządy również mają do odegrania bardzo ważną rolę w zarządzaniu funduszami przeznaczonymi na rozwój zielonych inicjatyw, takich jak klastry energetyczne czy programy zarządzania odpadami. Wspólnie wspieramy lokalne projekty ekologiczne, inwestycje w farmy wiatrowe, instalacje fotowoltaiczne i biogazownie rolnicze.
Dzięki biogazowniom, rolnicy, nasz bardzo ważny klient, mogą efektywnie wykorzystywać biomasę do produkcji energii, działając w cyklu gospodarki w obiegu zamkniętym i dodatkowo korzystając z pozyskanych nawozów naturalnych.
Patrzymy na to, co się dzieje w tej materii za naszą zachodnią granicą. W Polsce mamy około 350 biogazowni, w Niemczech jest ich 9 tysięcy. Mamy sporo do nadrobienia i będziemy mocno wspierać rozwój tego sektora. Tworzymy nowy program SGB Zielona Perspektywa, który ma na celu wspierać Banki Spółdzielcze SGB i ich obecnych i nowych klientów oraz partnerów biznesowych. To z jednej strony dedykowany bankom spółdzielczym, rozbudowany system kompetencji, a z drugiej lista atrakcyjnych ofert produktowych i usług dla naszych klientów.
Jak pan uważa, czy polski sektor bankowy jest w stanie udźwignąć całkowite finansowanie transformacji energetycznej? Czy będziemy musieli korzystać z zewnętrznego finansowania, czy może prywatnego?
Polski sektor bankowy stoi przed znaczącym wyzwaniem w kontekście finansowania transformacji energetycznej. Szacowane jej koszty, rzędu 700-900 miliardów złotych, przekraczają obecne możliwości sektora bankowego, który nawet przy pełnym zaangażowaniu mógłby wygenerować około 400 miliardów złotych. Aby pokryć brakującą kwotę, wsparcie musi pochodzić nie tylko z banków, ale także ze środków publicznych, inwestycji prywatnych oraz kapitałów zagranicznych.
Polska jest atrakcyjna dla zagranicznych inwestorów, co stwarza możliwości przyciągania kapitału poprzez instrumenty takie, jak zielone obligacje i inne formy finansowania wspierające zrównoważony rozwój. Inwestycje te będą jednak wymagały długoterminowego podejścia oraz elastycznego łączenia różnych źródeł finansowania. Wsparcie zewnętrzne, zarówno ze strony inwestorów zagranicznych, jak i funduszy unijnych, jest kluczowe szczególnie przy dużych projektach, jak na przykład planowana budowa elektrowni jądrowych czy farm wiatrowych na Bałtyku.
Jednocześnie sektor bankowy musi pamiętać o równowadze między finansowaniem transformacji energetycznej, a wsparciem tradycyjnych gałęzi gospodarki. Polski sektor bankowy będzie musiał elastycznie gospodarować swoimi zasobami i łączyć różnorodne źródła finansowania, aby efektywnie realizować cele transformacji i jednocześnie odpowiadać na potrzeby krajowej gospodarki.
Trwa właśnie kampania reklamowa „Młode wilki”. Dlaczego po kampanii skierowanej do przedsiębiorców zdecydowealiście się na reklamę skierowaną do młodych? Czy marka Banki Spółdzielcze SGB jest atrakcyjna dla młodych?
W kampanii „Młode Wilki” Banki Spółdzielcze SGB w Polsce stawiają na przyciągnięcie młodszej generacji klientów, oferując nowoczesne rozwiązania i lokalne podejście. Po wcześniejszych działaniach skierowanych do sektora przedsiębiorstw, zdecydowaliśmy się na dotarcie do młodych grup odbiorców, prezentując się jako atrakcyjna opcja również dla nowoczesnych użytkowników. Wyróżnikiem oferty jest aplikacja mobilna, stworzona z myślą o młodzieży. Bank przeprowadził badania, by zapewnić funkcjonalności na takim samym poziomie, jak oferty największych banków komercyjnych.
W efekcie, przygotowana aplikacja nie tylko zapewnia wygodę, ale również bezpieczeństwo młodszych użytkowników: od pełnej kontroli rodzicielskiej po możliwość korzystania z konta przez dzieci poniżej 13. roku życia. Nie chcemy być gorsi od naszych największych konkurentów. W ten sposób instytucje spółdzielcze pragną dać młodym klientom pełnoprawny wybór i szansę na bankowanie lokalne, jednocześnie spełniając ich oczekiwania technologiczne. Z dnia na dzień zyskujemy poparcie wśród młodzieży, co nas bardzo cieszy.
A czy nie pokutuje cały czas stereotyp, że banki spółdzielcze są skierowane tylko do rolników?
Banki Spółdzielcze SGB kładą duży nacisk na obalenie stereotypu, że są instytucjami głównie dla rolników. Jesteśmy uniwersalni. Obsługujemy przedsiębiorców, samorządy, klientów indywidualnych i rolników oraz przedstawicieli sektora rolno-spożywczego. Warto przypomnieć, że około 40% naszych klientów to małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), a jedynie 30-35% działalności przypada na sektor rolniczy. Na poziomie statystyk już dziś można więc łatwo obalić istniejące stereotypy.
Banki spółdzielcze nie tylko wspierają budowę mieszkań czy rozwój małych firm, ale także jak już wspomniałem, inwestują w ekologię, finansując projekty związane z energią wiatrową, słoneczną i biogazowniami. Wszystko to nie zmienia faktu, że nie zamierzamy unikać ścisłych związków z rolnictwem, podkreślam, to bardzo ważny sektor gospodarki, a polska wieś to również młodzi rolnicy i ich dynamicznie rozwijające się przedsiębiorstwa. Nasze usługi finansowe dla rolnictwa to zatem powód do satysfakcji. Pozostaniemy dla polskiej wsi bardzo silnym partnerem.
Lokalne banki spółdzielcze, inspirując się zachodnimi rynkami, stawiają na bezpośredni kontakt z klientem i oferują usługi, które tworzą dodatkową wartość dla lokalnych społeczności. Klienci tych banków mogą liczyć na indywidualne podejście. Lokalna wiedza o nich i dbałość o długotrwałe relacje pozwalają lepiej odpowiadać na ich potrzeby, co jest kluczowym elementem konkurencyjności w stosunku do dużych, anonimowych instytucji finansowych.
Jesteśmy przekonani, że klienci są usatysfakcjonowani ofertą, cały czas staramy się wychodzić naprzeciw ich oczekiwaniom.
Inwestycje banków SGB w rozwój technologii i aspiracje młodego pokolenia wpisują się w misję wspierania małych ojczyzn. Chcemy, aby nasi odbiorcy nie tylko korzystali z usług lokalnego banku, ale także tworzyli wspólnotę finansową jako jego udziałowcy.
Jedną z kluczowych zalet banków spółdzielczych jest ich bliskość i znajomość specyfiki lokalnych społeczności. Klienci tych banków mają nie tylko dostęp do standardowych usług finansowych, ale także mogą korzystać z bezpośredniego kontaktu z przedstawicielami banku, co pozwala na elastyczniejsze dostosowanie usług do ich potrzeb.
Nie zapominamy również o cyberbezpieczeństwie. Nasz poziom bezpieczeństwa jest na równi z resztą rynku. Dbałość o te kwestie nie tylko zwiększa poziom zaufania, ale też minimalizuje ryzyko.
Misją banków spółdzielczych w Polsce jest oferowanie nowoczesnych usług finansowych i jednoczesne podtrzymywanie więzi z lokalnymi społecznościami oraz wspieranie patriotyzmu gospodarczego. Klienci banków spółdzielczych mogą angażować się jako udziałowcy, przyczyniając się do rozwoju lokalnej wspólnoty finansowej. Dzięki takiemu podejściu banki spółdzielcze budują trwałe relacje oparte na zaufaniu, co pozwala im skutecznie służyć klientom w każdym wieku, bez względu na miejsce zamieszkania.
Dziękujemy za rozmowę
Jacek Szczęsny, Robert Gołaszewski